Tι είναι η μυωπία;

Η μυωπία αποτελεί την διαθλαστική ανωμαλία κατά την οποία το άτομο δεν είναι ικανό να δει καθαρά τα μακρινά αντικείμενα λόγω της μεγάλης διαθλαστικής ισχύος του οφθαλμού του. Ένας οφθαλμός μεγάλης διαθλαστικής ισχύος κάμπτει το φως περισσότερο και εστιάζει τις παράλληλες ακτίνες φωτός μπροστά από τον αμφιβληστροειδή. Εμφανίζεται συνήθως κατά την διάρκεια του αναπτυξιακού σταδίου του παιδιού και μπορεί να κληρονομηθεί από τους γονείς ή να προκληθεί από περιβαλλοντικούς παράγοντες. Απαραίτητο στοιχείο για την κατανόηση της μυωπικής διαταραχής αποτελεί η αποσαφήνιση της φυσιολογικής διαδικασίας ανάπτυξης του οφθαλμού , δηλαδή του μηχανισμού της εμμετροποίησης. Κατά την γέννηση τα μάτια είναι υπερμετρωπικά και καθώς η ηλικία προχωράει το αξονικό μήκος του οφθαλμού ταυτίζεται με το εστιακό επίπεδο το οποίο διαμορφώνεται από τον κερατοειδή, τον κρυσταλλοειδή φακό και τον πρόσθιο θάλαμο ολοκληρώνοντας με αυτόν τον τρόπο την διαδικασία της εμμετρωποίησης . Ωστόσο, σε ορισμένα παιδιά η αύξηση του αξονικού μήκους συνεχίζεται πέραν της διαδικασίας αυτής προκαλώντας την ανάπτυξη της μυωπίας, η οποία τον τελευταίο καιρό αποτελεί παγκόσμιο πρόβλημα δημόσιας υγείας που μπορεί να οδηγήσει σε μόνιμο πρόβλημα όρασης.

Γιατί πρέπει να ανησυχώ;

Οι επιπλοκές της μυωπίας μπορούν να οδηγήσουν σε παθήσεις απειλητικές για την όρασης όπως ο καταρράκτης, το γλαύκωμα, η μυωπική ωχροπάθεια, η αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς και να επηρεάσουν την συνολική αμφιβληστροειδική λειτουργία. Επιπλέον η μη διόρθωση των διαθλαστικών σφαλμάτων μπορεί να προκαλέσει κακή ποιότητα ζωής, δυσκολία εκτέλεσης των καθηκόντων που σχετίζονται με την όραση και μεγάλο οικονομικό κόστος. Σύμφωνα με έρευνα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας που δημοσιεύτηκε στο έγκριτο επιστημονικό περιοδικό Ophthalmology, εκτιμάται πως έως το έτος 2050 θα υπάρξει σημαντική αύξηση στον επιπολασμό της μυωπίας σε παγκόσμιο επίπεδο η οποία απαριθμείται σε 10 δισεκατομμύρια πάσχοντες εκ των οποίων το 1 δισεκατομμύριο θα παρουσιάζει σημαντικά αυξημένο κίνδυνο τύφλωσης από υψηλή μυωπία.

Tι προκαλεί μυωπία;

• Η κοντινή εργασία έχει συνδεθεί με την ανάπτυξη της μυωπίας, όπως η ανάγνωση, το gaming ή η χρήση smartphones και tablets.
• Η μυωπία μπορεί να είναι κληρονομική και η εθνικότητα και το οικογενειακό υπόβαθρο ενός ατόμου μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο.
• Aποτελέσματα ερευνών δείχνουν μία στενή σχέση μεταξύ της ασιατικής εθνικότητας και της ταχύτερης εξέλιξης της μυωπίας, με υψηλότερη παγκόσμια επικράτηση σε αυτήν την ομάδα ανθρώπων.
• Ένα παιδί με έναν μύωπα γονέα έχει τρεις φορές τον κίνδυνο εμφάνισης μυωπίας - ή έξι φορές τον κίνδυνο εάν και οι δύο γονείς είναι μύωπες.
• Ορισμένες μελέτες δείχνουν ότι τα παιδιά είναι πιο πιθανό να είναι μύωπες εάν οι γονείς τους τελείωσαν το γυμνάσιο ή πήγαν στο πανεπιστήμιο.
• Η υποδιόρθωση ή υπερδιόρθωση (λανθασμένα γυαλιά ή μη χρήση γυαλιών όταν χρειάζονται) έχει αποδειχθεί ότι προάγει την έναρξη και επιταχύνει την εξέλιξη της μυωπίας.

Πώς μπορώ να αποτρέψω ή να επιβραδύνω τη μυωπία;

• Η αντίληψη πρώιμων συμπτωμάτων μυωπίας πριν αναπτυχθεί πλήρως μπορεί να βοηθήσει στην επιβράδυνση της έναρξης και της προόδου.
• Τα παιδιά δεν πρέπει να περνούν περισσότερο από τρεις ώρες την ημέρα - εκτός από το σχολικό χρόνο - σε δραστηριότητες που απαιτούν κοντινές αποστάσεις όπως π.χ. ανάγνωση ή χρήση υπολογιστή.
• Όταν χρησιμοποιείτε υπολογιστή, βεβαιωθείτε ότι είναι σωστά τοποθετημένος για να αποφύγετε την καταπόνηση των ματιών και να κάνετε διαλείμματα κάθε 20 λεπτά κοιτάζοντας ένα αντικείμενο αρκετά μακριά σας για 20 δευτερόλεπτα.
• Τα smartphonesείναι δημοφιλή για τα γραπτά μηνύματα των παιδιών και των εφήβων, τα κοινωνικά μέσα, την ανάγνωση και τα παιχνίδια - αλλά ο υπερβολικός χρόνος οθόνης που συνδέεται με τη μυωπία, μπορεί να προκαλέσει ξηροφθαλμία και να αυξήσει τον κίνδυνο οφθαλμικής βλάβης και ασθενειών στην ενηλικίωση, παρόμοια με της υπεριώδους ακτινοβολίας.
• Το μπλε έντονο φως από τα tablets και τα κινητά τηλέφωνα μπορεί να βλάψει τη μακροχρόνια υγεία των ματιών και να επηρεάσει τον ύπνο - ενώ δεν υπάρχουν ακόμη οδηγίες σχετικά με το πόσο πρέπει να περιορίζεται ο συνολικός χρόνος ενός παιδιού σε αυτές τις οθόνες, αυτές οι συσκευές πρέπει να αποφεύγονται από παιδιά και ενήλικες για τουλάχιστον τρεις ώρες πριν τον ύπνο.
• Ο εξωτερικός αθλητισμός και το παιχνίδι τουλάχιστον 90 λεπτών την ημέρα μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο μυωπίας.
• Υπάρχουν στοιχεία που υποδηλώνουν ότι η έκθεση στο φως του εξωτερικού χώρου είναι ευεργετική στην επιβράδυνση της έναρξης και της εξέλιξης της μυωπίας - αλλά η προστασία από την υπεριώδη ακτινοβολία εξακολουθεί να είναι σημαντική, οπότε μην ξεχνάτε να φοράτε γυαλιά ηλίου και καπέλο.

Το παιδί μου έχει ήδη μυωπία!

• Ειδικά σχεδιασμένοι μαλακοί φακοί επαφής και η ορθοκερατολογία προσφέρουν προς το παρόν τις καλύτερες επιλογές διόρθωσης όρασης για να επιβραδύνουν την εξέλιξη της μυωπίας.
• Η έρευνα έχει δείξει ότι οι ειδικά σχεδιασμένοι φακοί γυαλιών είναι επίσης αποτελεσματικοί στην επιβράδυνση της εξέλιξης της μυωπίας, αν και όχι στον ίδιο βαθμό με τους φακούς επαφής.
  
• Οι οφθαλμικές σταγόνες ατροπίνης έχουν αποδειχθεί ότι επιβραδύνουν την εξέλιξη της μυωπίας και η χρήση τους κερδίζει αρκετή δημοτικότητα.